Một số giải pháp về tăng cường ổn định lao động trong các doanh nghiệp năm 2025

Theo báo cáo của Bộ Lao động - Thương bình và Xã hội, năm 2024, tình hình lao động, việc làm đạt nhiều kết quả tích cực, tỷ lệ thất nghiệp khu vực thành thị dưới 4%; tỷ lệ lao động qua đào tạo ước đạt 69%, trong đó tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng, chứng chỉ ước đạt 28,1%...

Cho thấy, sự nỗ lực triển khai các hoạt động sản xuất, kinh doanh, đời sống xã hội, sớm khắc phục những khó khăn, thách thức, điều này đã tác động hiệu quả đối với thị trường lao động năm 2025 tiếp tục phát triển theo các quy luật mới của nền kinh tế thị trường nhiều thành phần, hội nhập khu vực và quốc tế, tuy nhiên có nhiều biến động về chênh lệch “cung - cầu”, số lao động không ổn định việc làm, mất việc làm, tái bố trí lại việc làm cũng rất lớn.

Năm 2025 được nhận định có nhiều thuận lợi về kinh tế - xã hội để thị trường lao động tiếp tục phát triển tích cực, những dự báo cho thấy thị trường lao động Việt Nam có sự tiến triển nhất định, tuy nhiên những thách thức mới đến từ tình hình thế giới, sự phát triển vũ bão của công nghệ.

Việc thiếu hụt lao động đang diễn ra với nhiều cấp độ, loại hình và trình độ lao động khác nhau, sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế và xu hướng chuyển đổi số hiện nay đặt ra yêu cầu thị trường lao động nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; đặc biệt là nhân lực chất lượng cao, nhân lực có kiến thức chuyên sâu về khoa học - công nghệ, theo xu hướng chuyển dịch để đáp ứng được yêu cầu của thị trường trong nước và quốc tế.

Một góc nhìn khác cho thấy, việc cạnh tranh nghề nghiệp hiện nay không phải chỉ đơn thuần là cạnh tranh về bằng cấp mà là sự cạnh tranh về chất lượng công việc, sự đam mê và trách nhiệm với nghề nghiệp.

Làm thế nào để tạo được nguồn nhân lực bảo đảm được các vị trí nòng cốt, ổn định trong doanh nghiệp, đồng thời bảo đảm công tác chuyển giao công nghệ là điều cần quan tâm. Vậy để thu hút và giữ được lao động, hiện nay có 05 nhóm giải pháp chung cần thiết được xác định:

1. Mục tiêu chung của người lao động là thường xuyên có việc làm, có thu nhập ổn định để trang trải chăm lo cho cuộc sống và đóng góp cho gia đình; sâu xa hơn, họ mong muốn có sự nghiệp, trong môi trường làm việc đáp ứng đầy đủ các chế độ đãi ngộ, sự động viên, khích lệ kịp thời bằng việc tăng lương theo năng lực, hiệu quả công việc; tạo điều kiện để người lao động học tập, nâng cao nghiệp vụ thuận lợi cho việc thăng tiến, có cuộc sống tốt hơn, để yên tâm định hình tương lai về đảm bảo an sinh xã hội, quyền lợi cho người lao động.

Đây là vấn đề tất yếu của thị trường lao động và cũng là câu chuyện đặt ra, các doanh nghiệp cần nghiên cứu để có chính sách sử dụng nguồn nhân lực phù hợp với đặc điểm, nhu cầu nhân lực theo từng giai đoạn phát triển của các tổ chức, doanh nghiệp trong hoạt động sản xuất kinh doanh.

Tình trạng thiếu hụt lao động phổ thông và đặc biệt lực lượng công nhân Kỷ thuật, gây khó khăn cho nhiều doanh nghiệp. Để thu hút và giữ chân lao động, các tồ chức - doanh nghiệp sẽ cần áp dụng đa dạng các chương trình phúc lợi, những điều chỉnh về chế độ lương thưởng, những chế độ chăm sóc và đãi ngộ hấp dẫn hơn… nhưng quan trọng nhất vẫn là môi trường làm việc ổn định lâu dài và phương thức quản lý tích cực, công bằng, văn hóa doanh nghiệp hài hòa lợi ích để người lao động an tâm gắn bó làm việc.

2. Chính vì thế, các doanh nghiệp phải không ngừng nỗ lực để tạo ra môi trường làm việc hấp dẫn, cung cấp các chế độ đãi ngộ cạnh tranh và tạo điều kiện thuận lợi để người lao động phát huy tối đa năng lực của mình. Lực lượng lao động trẻ hiện nay thích ứng rất nhanh với các ứng dụng mới trong thế giới công nghệ và cũng thường xuyên kết nối, cập nhật nhanh trên các mạng xã hội. Có thể xem họ là những công dân công nghệ. Đó cũng là cơ hội cho các doanh nghiệp thúc đẩy chuyển đổi số, nâng cao năng lực quản lý, sản xuất kinh doanh.

Xu hướng làm việc từ xa, phương thức làm việc linh hoạt là hình thức phù hợp với những chuyên viên, chuyên gia giỏi trong lĩnh cực kinh doanh, dịch vụ và một số việc khác phù hợp. Do vậy, doanh nghiệp không chỉ đầu tư, đổi mới trang thiết bị công nghệ; có kế hoạch tuyển dụng, thu hút và giữ chân nhân tài, mà cũng cần thích ứng linh hoạt các loại hình làm việc, để nâng cao chất lượng sản xuất, xây dựng thương hiệu uy tín, hiện đại.

Tạo ra một nền văn hóa thúc đẩy sự cân bằng tốt giữa công việc và cuộc sống, nuôi dưỡng những tài năng hàng đầu và khuyến khích sự sáng tạo. Bằng cách cho phép người lao động đóng góp kỹ năng và ý tưởng của họ vào sự phát triển của doanh nghiệp, khuyến khích họ cam kết và gắn bó hơn.

3. Xây dựng chính sách ưu đãi cho học tập, nâng cao kỹ năng nghề nghiệp, đánh giá, công nhận trình độ kỹ năng cho người lao động; đẩy mạnh đào tạo, đào tạo lại, đào tạo bổ sung, đào tạo tại doanh nghiệp, khu công nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh…

4. Tổ chức công đoàn tăng cường thực hiện chăm lo cho đoàn viên, người lao động. Công đoàn cần tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, định hướng cho người lao động phối hợp để tuyển dụng, điều phối lao động.

5. Sinh viên, lao động trẻ nỗ lực học tập, tăng cường rèn luyện chuyên môn, thường xuyên trau dồi ngoại ngữ để hoàn thiện mình. Đặc biệt, trong kỷ nguyên toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế, mỗi người trẻ cần hành động, vượt khó, tích cực, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm; phát huy tiềm năng, khát vọng vươn xa trên con đường lập nghiệp; nâng cao năng lực thực hành, kỹ năng nghề gắn với ngành đào tạo theo tiêu chuẩn quốc gia và những kỹ năng thực hành xã hội cần thiết…

Cần chú ý trên con đường thành công nghề nghiệp, không chỉ có kiến thức chuyên môn là quan trọng, mà cần phải có kỹ năng và đạo đức nghề nghiệp song hành (trong đó, đạo đức nghề nghiệp được xem là những chuẩn mực và phẩm chất của một cá thể). Các chuẩn mực của một công việc hay những thuộc tính đạo đức và hành vi (phụ thuộc vào tính chất ngành nghề và lĩnh vực)… là yếu tố rất quan trọng để mỗi người thành công bền vững trong bất kỳ ngành nghề.