Việc gia tăng, mở rộng đầu tư trong lĩnh vực công nghệ của nhà đầu tư nước ngoài cùng với nhu cầu tối ưu hóa hoạt động trong bối cảnh môi trường kinh doanh ngày càng thay đổi khiến nhu cầu tuyển nhân sự công nghệ, kỹ thuật và IT ngày càng tăng cao.

"Báo cáo Thị trường tuyển dụng 2021 và Xu hướng tuyển dụng năm 2022" của nền tảng công nghệ tuyển dụng TopCV vừa công bố cho biết, mức lương trung bình cao của nhân sự IT trên 5 năm kinh nghiệm là 50,2 triệu đồng mỗi tháng. Đây là mức cao nhất đối với nhân sự có cùng thâm niên trong 10 ngành nghề được khảo sát.

Từ dòng vốn ngoại tăng vào mảng công nghệ

Công ty Công nghệ phần mềm toàn cầu Bosch công bố sẽ mở chi nhánh trung tâm phần mềm mới tại Hà Nội vào tháng 2 này, sau khi trung tâm tại TPHCM đã đạt hơn 2.600 kỹ sư. Mở chi nhánh trung tâm mới ở Hà Nội, Bosch Việt Nam cho biết sẽ tuyển hàng trăm, thậm chí cả ngàn kỹ sư để đạt mục tiêu đội ngũ kỹ sư ở Việt Nam lên hơn gấp đôi vào năm 2025, đạt 6.000 người.

Samsung Việt Nam hiện tại đang vận hành 6 nhà máy sản xuất tại các tỉnh Bắc Ninh, Thái Nguyên và TPHCM, một trung tâm nghiên cứu - phát triển (R&D) tại Hà Nội. Trong kế hoạch phát triển của Samsung, Việt Nam đang vượt qua vai trò là cứ điểm sản xuất trọng điểm toàn cầu và sẽ trở thành trung tâm chiến lược về R&D. Samsung đang xây dựng Trung tâm R&D mới tại Hà Nội, quy mô 220 triệu đô la Mỹ, nhằm nâng cao năng lực nghiên cứu và phát triển trung và dài hạn. Dự kiến Trung tâm R&D mới sẽ tập trung nghiên cứu những xu hướng công nghệ mới như AI, Big Data, IoT,...

Các nhà đầu tư công nghệ khác đang hoạt động ở Việt Nam cũng đã lên kế hoạch mở rộng đầu tư với nhu cầu lớn về nhân sự. Đơn cử như Tập đoàn Intel sẽ phát triển giai đoạn II tại Khu công nghệ cao TPHCM (SHTP).

Hay mới đây Tập đoàn Goertek, một trong những nhà lắp ráp AirPods chính của Apple vừa tăng gấp 5 lần vốn cho dự án nhà máy chế tạo các sản phẩm điện tử, phương tiện thiết bị mạng và các sản phẩm âm thanh đa phương tiện tại Nghệ An lên thành 500 triệu đô la.

Với nhà đầu tư Đài Loan, thời gian qua, ngày càng nhiều doanh nghiệp công nghệ như Foxconn, Winstron, Compal, Pegatron… có các dự án đầu tư lớn vào Việt Nam. Hầu hết các dự án này là để phục vụ nhu cầu đặt hàng ngày càng tăng của các tập đoàn lớn như Dell, Apple, Cisco… Tại Công viên phần mềm Quang Trung (QTSC), TPHCM, các doanh nghiệp như BTM Global, SPS,… cũng đăng tin tuyển dụng thêm nhân sự ngay khi bước sang năm 2022.

Đáng chú ý, Việt Nam cũng đang chứng kiến sự tham gia của các dự án FDI về phát triển trung tâm dữ liệu vốn yêu cầu nhiều nhân sự về công nghệ, kỹ sư phần mềm. Mới đây Công ty Worldwide DC Solution (Singapore) đầu tư 70 triệu đô la cho dự án trung tâm dữ liệu tại SHTP. Dự án Trung tâm Dữ liệu 1Hub này khi đi vào hoạt động từ năm 2025 sẽ phục vụ các khách hàng trong các lĩnh vực như dịch vụ tài chính, các lĩnh vực kinh tế số,…

Trong khi đó, tại Đà Nẵng, Tập đoàn Infracrowd Capital (Singapore) đã ký hợp tác đầu tư với một doanh nghiệp địa phương để phát triển khu Data Center. Với tổng mức đầu tư khoảng 100 triệu đô la, dự án dự kiến có công suất 30 – 40 MW sẽ đưa vào khai thác năm 2024.

Những dự án mở rộng và đầu tư mới nói trên khi đi vào hoạt động thì nhu cầu tuyển dụng kỹ sư CNTT, phần mềm,... sẽ rất lớn.

Đến nhu cầu số hóa của doanh nghiệp

Theo các Trung tâm dịch vụ việc làm tại TPHCM và Hà Nội, dù trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp song nhu cầu nhân lực ngành công nghệ thông tin (CNTT), kỹ thuật vẫn tăng cao và việc tuyển dụng rất khó khăn. Bởi lẽ trong thời gian dịch căng thẳng phải áp dụng biện pháp giãn cách xã hội, các dự án phần mềm, các dịch vụ CNTT vẫn hoạt động bình thường. Theo đó. nhân sự trong lĩnh vực này vẫn làm việc tại nhà, đáp ứng được yêu cầu của công việc. Thâm chí nhiều doanh nghiệp có nhu cầu tuyển dụng thêm sau đợt giãn cách.

Đại dịch Covid-19 còn làm nhiều doanh nghiệp nhận ra tầm quan trọng của IT, khiến cho nghề CNTT trở thành một trong những lĩnh vực “hot” trên thị trường lao động. Theo các chuyên gia, với xu thể chuyển đổi số ở các công ty dẫn đến nguồn nhân lực để làm các công việc chuyển đổi số diễn ra nhiều và nhanh hơn. Nếu như trước đây IT thường chỉ được chú trọng ở các tập đoàn quy mô lớn hay ở các công ty khởi nghiệp thì giờ đây, tài năng IT được săn đón ở khắp mọi nơi với mức lương tháng hàng nghìn đô la.

Một chủ vựa rau quả hay một chủ tiệm bánh mì cũng muốn tận dụng công nghệ, nền tảng mạng xã hội để bán được hàng và tăng doanh thu; một trường học vừa thí điểm giải pháp quản trị toàn diện để tăng hiệu quả dạy và học online; hay một cơ quan nhà nước đang thực hiện số hoá dữ liệu, xử lý và tương tác với người dân theo thời gian thực… Để làm được điều này đòi hỏi các doanh nghiệp, các cơ quan phải tuyển dụng nhân sự có chuyên môn về IT.

Trong năm nay và những năm tới, các chuyên gia dự báo nhu cầu nhân sự ngành CNTT sẽ tiếp tục tăng. Doanh nghiệp sẽ đẩy mạnh việc tuyển dụng từ xa và cạnh tranh khốc liệt trong việc thu hút người giỏi. Các chuyên gia cho rằng, trong CNTT, đặc thù là nhóm nhỏ thường đóng góp rất lớn cho các tổ chức, tạo ra gia tốc đột biến và thời đại hiện nay không còn công ty to nuốt công ty bé mà ở đây là ai đi nhanh hơn, ai sở hữu công nghệ mớin thì có thể quyết định cuộc chơi.

Theo khảo sát của Công ty Navigos Search, các doanh nghiệp vẫn tiếp tục tuyển dụng, tuy nhiên tập trung vào nhân sự chất lượng cao với các công nghệ cập nhật nhất, nhằm gia tăng tính cạnh tranh của sản phẩm và dịch vụ.

Ở phạm vi toàn cầu, báo cáo gần đây của Diễn đàn kinh tế thế giới cho thấy dưới tác động cộng hưởng của dịch Covid-19 và Cách mạng công nghệ 4.0, trong 5 năm tới trên 80% doanh nghiệp gia tăng làm việc từ xa và chuyển sang số hóa nhanh chóng các quy trình làm việc; tỷ lệ tự động hóa lên tới 50%, và một tỷ lệ tương ứng người lao động cần được đào tạo lại, bổ sung những kỹ năng mới để phù hợp với yêu cầu công việc.

Và thách thức

Gần đây, TMA Solutions công bố tuyển dụng 500 kỹ sư tại hai dự án ở TPHCM và tỉnh Bình Định trong kế hoạch tuyển 1.000 kỹ sư trong năm nay. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Hữu Lệ, Chủ tịch của TMA Solutions, việc tuyển dụng tương đối chậm.

TMA Solutions muốn tuyển những nhân sự có kinh nghiệm để có thể làm việc ngay, nhưng theo ông Lệ, nhân sự trong ngành này đang bị cạnh tranh bởi các tập đoàn mạnh về tài chính của nước ngoài đang mở rộng hoạt động, lập văn phòng đại diện, hoặc trung tâm R&D với mức lương trả cao hơn so với mặt bằng chung để thu hút nhân tài. Bên cạnh đó, nhu cầu số hóa của nhiều doanh nghiệp tăng cao, nhất là khi dịch Covid-19 xảy ra cũng khiến nhân lực ngành này ngày càng “hot”.

Theo các doanh nghiệp, nhu cầu tuyển dụng nhân lực ngành này tăng cao khi Chính phủ thúc đẩy chuyển đổi số, công nghệ 4.0, các doanh nghiệp mới trong lĩnh vực CNTT ra đời ngày càng nhiều, dẫn đến cạnh tranh khốc liệt, nhu cầu về nhân lực không đáp ứng đủ.

Trong những năm qua, các nhà nghiên cứu đã nhận thấy rõ sự phát triển không ngừng của lĩnh vực này. Cùng với đó, mức lương hấp dẫn luôn “mời gọi” người lao động “đầu quân” làm việc.

Navigos Group cũng nhận định CNTT và viễn thông (ICT) vẫn là ngành sôi động trên thị trường tuyển dụng. Thị trường đang xuất hiện các công ty trong mảng CNTT đầu tư vào Việt Nam thông qua việc mở văn phòng đại diện hoặc thành lập các Trung tâm R&D về kỹ thuật.

Theo Navigos Search, trong quí 4/2021, nhiều doanh nghiệp có nhu cầu tuyển dụng nhân sự giỏi trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, Crypto và chuỗi khối (blockchain). Tuy nhiên, nguồn cung nhân sự cho các mảng này lại chưa có nhiều nên dẫn đến sự cạnh tranh lớn giữa các doanh nghiệp.

Các vị trí đang thiếu hụt là lập trình viên, kỹ sư CNTT, nhân viên thiết kế, kỹ thuật... Nếu trước đây, doanh nghiệp CNTT thường tuyển dụng nam nhiều hơn thì gần đây, nhu cầu tuyển dụng lao động nam giới và nữ giới tương đương nhau. Điều này cho thấy do thiếu hụt nhân lực, canh tranh về nhân sự, các tiêu chí tuyển dụng, giới tính không còn quan trọng. Yêu cầu chính đối với các ứng viên là đáp ứng được về bằng cấp và đặc biệt khả năng thích ứng của từng công việc cụ thể. “10-20 năm nữa nhu cầu nhân sự ngành IT vẫn tiếp tục tăng cao