Bộ Tài chính đề xuất điều chỉnh giảm mức thuế bảo vệ môi trường từ 500 đến 1.000 đồng/lít/kg đối với xăng từ 4.000 đồng xuống còn 3.000 đồng đến hết năm nay.
Ngày 3-3, Bộ Tài chính đã có công văn gửi các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Hiệp hội xăng dầu xin ý kiến đối với hồ sơ dự án Nghị quyết về mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn đến hết ngày 31-12-2022.
Theo đó, cơ quan này dự kiến đề xuất điều chỉnh giảm mức thuế bảo vệ môi trường từ 500-1.000 đồng/lít/kg đối với 6 loại hàng hóa xăng, dầu, mỡ nhờn. Cụ thể: Giảm 1.000 đồng/lít đối với xăng (trừ etanol), giảm 500 đồng/lít/kg đối với dầu diesel, dầu hỏa, mazut, dầu nhờn, mỡ nhờn.
Như vậy, thuế bảo vệ môi trường đối với mỗi lít xăng (trừ etanol) dự kiến được giảm từ 4.000 đồng xuống còn 3.000 đồng. Dầu diesel, mazut, dầu nhờn dự kiến giảm từ 2.000 đồng xuống 1.500 đồng/lít. Dầu hỏa từ 1.000 đồng xuống 500 đồng/lít. Mỡ nhờn giảm từ 2.000 đồng xuống 1.500 đồng/kg.
Theo Bộ Tài chính, thuế bảo vệ môi trường (BVMT) là loại thuế gián thu, thu vào sản phẩm, hàng hóa khi sử dụng gây tác động xấu đến môi trường nên chi phí thuế BVMT sẽ được chuyển vào giá thành sản phẩm, hàng hóa thuộc đối tượng chịu thuế BVMT và người tiêu dùng là người cuối cùng chịu thuế BVMT. Vì vậy, việc giảm mức chịu thuế BVMT với xăng, dầu, mỡ nhờn sẽ góp phần trực tiếp làm giảm giá bán lẻ của các mặt hàng này qua việc giảm thuế BVMT và giảm thuế giá trị gia tăng (GTGT).
Cụ thể, giá bán lẻ xăng (trừ etanol) dự kiến giảm 1.100 đồng mỗi lít do việc giảm 1.000 đồng thuế BVMT giúp giảm 100 đồng thuế GTGT.
Giá bán lẻ dầu diezel, dầu mazut, dầu nhờn dự kiến giảm 550 đồng mỗi lít do việc giảm 500 đồng thuế BVMT giúp giảm 50 đồng thuế GTGT.
Tương tự, giá bán lẻ dầu hỏa và mỡ nhờn dự kiến giảm 550 đồng do với việc giảm 500 đồng thuế BVMT giúp giảm 50 đồng thuế GTGT.
Về thời gian áp dụng chính sách, cơ quan này cho biết mức thuế BVMT mới dự kiến áp dụng từ ngày Nghị quyết có hiệu lực thi hành để đảm bảo tính kịp thời của chính sách. Thời điểm chính sách hết hiệu lực là sau ngày 31-12-2022.
Hiện mức thuế BVMT với xăng (trừ etanol) là 4.000 đồng một lít, dầu diesel là 2.000 đồng một lít, dầu hỏa là 1.000 đồng một lít, dầu mazut là 2.000 đồng một lít, dầu nhờn là 2.000 đồng một lít, mỡ nhờn 2.000 đồng một lít. Như vậy, phần lớn các sản phẩm – trừ dầu hoả – đều áp dụng mức thuế BVMT bằng mức trần trong khung thuế.
Về tác động của chính sách với thu ngân sách, Bộ Tài chính cho biết sản lượng tiêu thụ xăng, dầu, mỡ nhờn năm 2022 dự kiến tương đương năm 2019. Vì vậy, số thu thuế BVMT với xăng, dầu, mỡ nhờn giảm khoảng 14.524 tỉ đồng mỗi năm nếu áp dụng mức thuế BVMT đề xuất.
Điều này khiến thu ngân sách từ thuế BVMT, thuế giá trị gia tăng giảm khoảng 15.976 tỉ đồng mỗi năm.
Nếu áp dụng mức thuế BVMT – theo đề xuất của Bộ Tài chính – từ 1-4-2022 thì số giảm thu ngân sách dự kiến khoảng 11.982 tỉ đồng.
Về vĩ mô, Bộ Tài chính cho rằng việc tăng, giảm giá xăng dầu nói chung sẽ tác động đến sản xuất và tiêu dùng trong nước. Đồng thời, sự thay đổi về giá của mặt hàng này sẽ kéo theo sự biến động nhất định về giá của các mặt hàng khác, thể hiện qua sự thay đổi CPI.
Việc giảm thuế BVMT đối với nhóm xăng, dầu, mỡ nhờn sẽ góp phần làm giảm giá bán, từ đó làm hạn chế sự gia tăng chi phí sản xuất, giảm giá thành sản xuất, ổn định lạm phát.
Với giả thiết thời gian có hiệu lực của biện pháp giảm thuế BVMT là từ ngày 1-4-2022 và giá bán lẻ xăng dầu trong nước ổn định ở mức hiện tại trong 9 tháng còn lại của năm 2022 thì ước tác động của biện pháp giảm thuế giúp giảm CPI bình quân năm 2022 khoảng 0,67%.
Hiện xăng dầu là nguyên nhiên liệu đầu vào của hầu hết các ngành sản xuất trong nền kinh tế. Vì vậy, việc giảm thuế BVMT với nhóm xăng, dầu, mỡ nhờn sẽ góp phần làm giảm chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm. Đồng thời, góp phần giảm bớt chi phí tiêu thụ xăng, dầu, mỡ nhờn cho người dân.
Việc giá dầu thô thế giới cũng như giá xăng dầu thành phẩm tăng cao sẽ có tác động tiêu cực đến nền kinh tế do chi phí nguyên vật liệu tăng cao, trong đó có xăng dầu (theo Tổng cục Thống kê thì chi phí xăng dầu chiếm khoảng 37% tổng chi phí nguyên vật liệu của cả nền kinh tế).
Bên cạnh đó, việc giá xăng dầu tăng cũng có tác động lớn đến doanh nghiệp, nhất là lĩnh vực vận tải, lĩnh vực sản xuất sử dụng xăng dầu làm nguyên liệu đầu vào do xăng dầu chiếm tỷ trọng cao và tác động mạnh vào giá thành sản xuất. Từ đó sẽ tác động làm tăng giá cả hàng hóa, chỉ số giá tiêu dùng CPI sẽ tăng lên và tạo áp lực lên lạm phát, ảnh hưởng đến thu nhập và chi tiêu của người dân, tác động xấu đến tăng trưởng kinh tế.