Ngân hàng Thế giới (WB) vừa công bố báo cáo cập nhật tình hình kinh tế Đông Á và Thái Bình Dương kỳ tháng 4-2022, trong đó hạ dự báo tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2022 từ mức 6,5% trước đó xuống còn 5,3%.

Việt Nam là một trong những nền kinh tế mà WB đã giảm mạnh dự báo tăng trưởng so với dự báo trước đó.

Tại cuộc họp báo trực tuyến ngày 5-4 công bố Báo cáo cập nhật tình hình kinh tế Đông Á và Thái Bình Dương kỳ tháng 4-2022 với chủ đề “Đương đầu bão tố”, chuyên gia kinh tế trưởng phụ trách khu vực Đông Á và Thái Bình Dương của Ngân hàng Thế giới, ông Aaditya Mattoo, nhận định Việt Nam là một trong những nền kinh tế mà WB đã phải điều chỉnh giảm mạnh các chỉ tiêu dự báo về tăng trưởng.

Cụ thể, tháng 10-2021, WB dự báo mức tăng trưởng GDP của Việt Nam năm 2022 là 6,5%, nhưng đến thời điểm hiện tại đã dự báo hạ xuống còn 5,3% với kịch bản cơ bản, sau đó sẽ ổn định lại quanh mức 6,5% theo kịch bản các biện pháp hạn chế đi lại được nới lỏng cả trong và ngoài nước. Còn trong tình huống xấu hơn, WB dự báo mức tăng trưởng GDP năm nay của Việt Nam chỉ là 4%.

Lý do WB điều chỉnh giảm mạnh dự báo tăng trưởng của Việt Nam thời gian qua là vì những khó khăn mà Việt Nam gặp phải khi đối phó với biến chủng Omicron, dẫn tới số lượng các ca nhiễm mới tăng rất cao.

Thêm nữa, Việt Nam cũng chịu tác động lớn bởi việc nhập khẩu dầu với giá trị lên tới 3% GDP. Đó là chưa kể tới việc nhập khẩu các loại nguyên vật liệu khác như sắt, thép… bị ảnh hưởng lớn khi giá nhập khẩu trở nên đắt hơn, chi phí giá cả tăng cao hơn.

Mặt khác, Việt Nam đã giành được nhiều lợi thế, tận dụng được cơ hội trong việc mở rộng chuỗi thương mại toàn cầu cũng như tăng độ mở của nền kinh tế toàn cầu, nhưng điều này cũng khiến Việt Nam dễ bị tổn thương hơn trước các cú sốc từ bên ngoài.

Theo báo cáo của WB, lĩnh vực dịch vụ được kỳ vọng sẽ phục hồi từng bước khi lòng tin của người tiêu dùng được khôi phục và du lịch quốc tế dự kiến sẽ được khôi phục dần từ giữa năm 2022. Kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng chế biến, chế tạo được dự báo sẽ tăng với tốc độ chậm hơn do tăng trưởng ở các thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam (như Mỹ, Liên minh châu Âu và Trung Quốc) chững lại.

Tuy nhiên, triển vọng nói trên còn phải đối mặt với những rủi ro tiêu cực đang gia tăng. Tăng trưởng chậm lại ở các đối tác thương mại chính, cùng với cú sốc tỷ giá thương mại do cuộc xung đột Nga – Ukraine và các biện pháp trừng phạt liên quan có thể ảnh hưởng đến quá trình phục hồi. Các yếu tố này có thể bị trầm trọng hơn nếu phát sinh biến chủng Covid-19 mới.

WB cho rằng phục hồi kinh tế còn phụ thuộc vào tốc độ phục hồi nhu cầu tư nhân trong nước, hiện còn tương đối chậm, thể hiện tâm lý thận trọng của người tiêu dùng và nhà đầu tư. Giai đoạn lây nhiễm Covid-19 mạnh hiện nay có thể dẫn đến tạm thời gián đoạn cung lao động và sản xuất. Vì nền kinh tế đã phục hồi mạnh mẽ từ đầu năm, nên nếu Chính phủ triển khai gói hỗ trợ bằng chính sách tài khóa thì tác động đến tăng trưởng kinh tế có thể được giảm nhẹ.

Bên cạnh đó, chính sách tiền tệ vẫn cần nới lỏng, nhưng phải tiếp tục thận trọng nhằm kiểm soát rủi ro trong khu vực tài chính. “Có thêm các cú sốc khác có thể dẫn đến kịch bản xấu, theo đó tăng trưởng GDP chỉ đạt 4% trong năm 2022, phục hồi lại 6% và 6,5% lần lượt vào các năm 2023 và 2024”, theo dự báo của WB.

Tỷ lệ nghèo được kỳ vọng sẽ giảm trong năm 2022, với giả định tăng trưởng GDP phục hồi về mức trước đại dịch, nhưng tác động của khủng hoảng sẽ để lại ảnh hưởng lâu dài làm tăng bất bình đẳng.

WB đưa ra dự báo tăng trưởng kinh tế khu vực Đông Á - Thái Bình Dương có thể chỉ đạt 5% trong năm 2022, tức là giảm 0,4% so với dự báo hồi tháng 10-2021.