Sắp tới đây các doanh nghiệp thuộc đối tượng thực hiện trách nhiệm xử lý chất thải nhưng chưa thực hiện nghĩa vụ nộp tiền sẽ bị thanh tra, kiểm tra với mức xử phạt vi phạm có thể lên đến 2 tỉ đồng.

Cho đến nay, Việt Nam là đất nước đầu tiên trong khu vực Đông Nam Á áp dụng nghĩa vụ EPR với các doanh nghiệp.

Đại diện Vụ Pháp chế (Bộ Tài nguyên và Môi trường) đưa ra thông tin trên tại Hội thảo phổ biến, triển khai thực hiện quy định trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất, nhập khẩu (EPR) theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường 2020 vào ngày 15-8 tại TPHCM.

Hội thảo được tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến với hơn 200 đại diện cho các hiệp hội, doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu và hiệp hội, doanh nghiệp tái chế, xử lý chất thải tham dự.

Theo Luật Bảo vệ môi trường 2020, trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất, nhập khẩu gồm trách nhiệm tái chế chất thải được quy định tại Điều 54 và trách nhiệm thu gom, xử lý chất thải tại Điều 55.

Theo ông Phan Tuấn Hùng, Vụ trưởng Vụ Pháp chế, cho biết Luật bảo vệ môi trường 2020 đã thay đổi cách tiếp cận về trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất, nhập khẩu (EPR).

Theo đó, nhà sản xuất, nhập khẩu có hai loại trách nhiệm: (1) trách nhiệm tái chế đối với sản phẩm, bao bì áp dụng đối với sản phẩm, bao bì có giá trị tái chế; (2) trách nhiệm xử lý chất thải áp dụng đối với sản phẩm, bao bì chứa chất độc hại, khó có khả năng tái chế hoặc gây khó khăn cho thu gom, xử lý.

Đối với loại trách nhiệm xử lý chất thải (áp dụng đối với các nhóm sản phẩm: pin dùng một lần; tã lót, bỉm, băng vệ sinh, khăn ướt dùng một lần; kẹo cao su; thuốc lá và các sản phẩm có thành phần nhựa tổng hợp), nhà sản xuất hoặc nhập khẩu phải thực hiện trách nhiệm này từ năm 2022.

Theo đó, doanh nghiệp phải có nghĩa vụ đóng góp tài chính vào Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam để hỗ trợ các hoạt động thu gom, xử lý chất thải.

Theo quy định, doanh nghiệp thuộc những đối tượng trên đều phải nộp bản kê khai trước ngày 31-3-2022 và nộp tiền hỗ trợ xử lý chất thải vào Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam trước ngày 20-4-2022.

Ông Phan Tuấn Hùng cho biết tại đợt đóng quỹ đầu tiên, một lượng lớn các nhà sản xuất, nhập khẩu đã thực hiện nghiêm túc nghĩa vụ này. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, vẫn còn khá nhiều doanh nghiệp chưa kê khai và nộp tiền vào Quỹ theo đúng quy định.

Theo ông Hùng, khả năng có doanh nghiệp chưa nắm thông tin về quy định nghĩa vụ này nhưng cũng có doanh nghiệp dù đã biết về quy định nhưng lại chần chừ chưa chịu kê khai hoặc thực hiện nghĩa vụ EPR. Theo ông Hùng, qua việc phối hợp với bộ ngành, hải quan và các địa phương, hiện cơ quan quản lý đã có danh sách của các doanh nghiệp này và sẽ tiến hành thanh, kiểm tra, nhắc nhở và xử phạt.

Theo ông Hùng, các doanh nghiệp có một trong các hành vi như: Không nộp tiền đóng góp hỗ trợ xử lý chất thải; nộp tiền đóng góp hỗ trợ xử lý chất thải quá thời hạn quy định sẽ bị phạt lên đến 2 tỉ đồng.

Nghĩa là, sau ngày 20-4, tất cả các doanh nghiệp thuộc đối tượng phải đóng Quỹ mà chưa kê khai, chưa đóng Quỹ sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực môi trường theo quy định.

Đáng chú ý, theo Vụ trưởng Vụ Pháp chế Phan Tuấn Hùng, danh sách gồm cả những doanh nghiệp sản xuất quy mô lớn với thương hiệu khá phổ biến trên thị trường. “Ngoài các mức phạt nặng, các doanh nghiệp có các hành vi vi phạm như trên còn bị công khai tên doanh nghiệp vi phạm trên Cổng thông tin điện tử EPR quốc gia”, ông Hùng nhấn mạnh.